Rentowność biuro rachunkowe Lódź

Rentowność, dochodowość – parametr odzwierciedlający efektywność posiadanych przez przedsiębiorcę kapitałów oraz efektywność gospodarowania aktywami. Wskaźniki rentowności nazywane są także wskaźnikami zyskowności lub stopami zwrotu. Mierzą one ekonomiczność wyrażaną relacją efektów do nakładów.

Miarą efektów w przypadku wskaźników rentowności jest zysk operacyjny lub zysk netto. Tak więc to wypracowywany zysk decyduje o poziomie rentowności (efektywności) wykorzystywanych zasobów. Z kolei pojęcie zyskowności rezerwowane jest zazwyczaj do określania efektywności działań przedsiębiorstwa przejawiającej się uzyskiwanymi przez przedsiębiorstwo przychodami ze sprzedaży. Tak więc zyskowność odnosi się do strumienia, podczas gdy rentowność do stanu. Wielkości osiągniętej rentowności powinny być porównywane z poprzednimi okresami, z planem, z innymi przedsiębiorstwami, bezpośrednimi konkurentami czy wskaźnikami branżowymi.

Rodzaje rentowności:

• rentowność aktywów (ROA),
• rentowność kapitałów własnych (ROE),
• rentowność – zwrot z inwestycji (ROI),
• wskaźnik rentowności sprzedaży (ROS).

Efekt dźwigni finansowej biuro rachunkowe Lódź

Efekt dźwigni finansowej (ang. financial leverage effect) – podniesienie lub obniżenie stopy zwrotu z kapitału własnego (ROE) na skutek zastosowania długu (kapitału obcego) jako źródła finansowania działalności gospodarczej, w porównaniu do wariantu finansowania opartego jedynie o kapitał własny.

Może być pozytywny (dodatni), jak i negatywny (ujemny) – ten drugi przypadek często określany jest jako maczuga finansowa. Uzyskanie dodatniego efektu dźwigni finansowej, wyrażającego się wzrostem stopy zwrotu z kapitału własnego przedsiębiorstwa, dzięki wykorzystywaniu obcych źródeł kapitału, uzależnione jest jednak od spełnienia łącznie dwóch podstawowych warunków.

Po pierwsze, dodatni efekt wystąpi jedynie wówczas, gdy rentowność całego kapitału (własnego i obcego) przedsiębiorstwa obliczona jako stosunek zysku operacyjnego do łącznej wartości kapitału będzie wyższa od stopy oprocentowania długu (kapitału obcego):

Zysk operacyjny / Kapitał całkowity * 100% > k_D

gdzie:

k_D – jest to stopa oprocentowania długu, zaś przez kapitał całkowity rozumiemy sumę kapitału obcego i własnego.

W przeciwnym razie zysk operacyjny wypracowany przez kapitał obcy będzie niższy od kwoty odsetek (kapitał obcy nie zarobi więc na siebie), a dodatkowo należne odsetki mogą pochłonąć część zysku operacyjnego wypracowanego przez kapitał własny, obniżając tym samym jego rentowność. Stąd płynie wniosek, że neutralność działania efektu dźwigni finansowej uzyskamy, gdy:

Zysk operacyjny / Kapitał całkowity * 100% = k_D

Drugim warunkiem zapewniającym wystąpienie dodatniego efektu dźwigni finansowej jest zachowanie właściwej, optymalnej struktury finansowania (odpowiedniego udziału kapitału obcego w całości źródeł finansowania zapewniającego najniższy koszt kapitału). Zbyt wysoki udział długu w strukturze finansowania firmy może bowiem spowodować wzrost ryzyka bankructwa, którego źródłem może być zarówno brak możliwości zrolowania długu w terminach jego wymagalności, jak i trudności w spłacie wysokich kosztów finansowych (odsetkowych). W przypadku, gdy wysokie koszty odsetkowe są wyższe od wypracowywanego przez kapitał całkowity zysku operacyjnego, zgodnie ze wzorem na stopień dźwigni finansowej (ang. Degree of Financial Leverage) w mianowniku mamy wartość ujemną, w liczniku nadal dodatnią i w konsekwencji DFL przyjmuje wartość ujemną:

DFL = Z_operbaz / Z_operbaz - O

gdzie:

DFL – stopień dźwigni finansowej

Z_operbaz – poziom zysku operacyjnego według stanu bazowego tzn. według stanu bieżącego (teraźniejszego)

O – kwota odsetek od kapitału obcego.

W konsekwencji sytuacja taka doprowadzi do wystąpienia efektu negatywnego (maczugi finansowej).

Dźwignia operacyjna biuro rachunkowe Lódź

Dźwignia operacyjna – jest miarą wpływu zmian wartości przychodów netto ze sprzedaży na zysk operacyjny przedsiębiorstwa. Zysk operacyjny przedsiębiorstwa jest różnicą pomiędzy przychodami netto ze sprzedaży a kosztami operacyjnymi, obejmującymi zarówno koszty stałe, jak i koszty zmienne.

Koszty stałe nie zależą od skali działalności przedsiębiorstwa, czyli kształtują się w poszczególnych okresach (w krótkim i średnim terminie) na niezmiennym poziomie, niezależnie od zmian wielkości przychodów netto ze sprzedaży. W przeciwieństwie do nich koszty zmienne zwiększają się wraz ze wzrostem działalności produkcyjnej, usługowej czy handlowej. Do kosztów zmiennych w przypadku działalności produkcyjnej można zaliczyć m.in. koszty surowców, materiałów, energii zużytych w procesie produkcyjnym. Z kolei kosztami stałymi mogą być m.in. czynsze dzierżawne, pensje pracowników (w części nie powiązanej z wielkością produkcji), stałe opłaty licencyjne lub koszty konserwacji.

Można wykazać, że wyższy udział kosztów stałych w kosztach operacyjnych ogółem (wynikający z wyższego udziału aktywów trwałych w aktywach ogółem), przy innych warunkach niezmienionych, powoduje osiągnięcie wyższej dźwigni operacyjnej przez przedsiębiorstwo. Oznacza to wyższą wrażliwość zysków operacyjnych na zmiany wielkości przychodów netto ze sprzedaży (procentowy wzrost lub spadek zysku operacyjnego jest wyższy niż procentowy wzrost lub spadek przychodów netto ze sprzedaży).

Efekt dźwigni operacyjnej można wyrazić następującą formułą:

Δ Zysku operacyjnego = Δ Przychodów ze sprzedaży netto * DOL

gdzie:

DOL to stopień dźwigni operacyjnej (ang. Degree of Operational Leverage), który określamy wzorem:

DOL = (Przychody ze sprzedaży netto - Koszty zmienne) / (Przychody ze sprzedaży netto - Koszty zmienne - Koszty stałe)

Stopień dźwigni operacyjnej równy np. 3 oznacza, że wzrost przychodów ze sprzedaży o 1% powoduje wzrost zysku operacyjnego o 3%. Natomiast spadek przychodów ze sprzedaży o 1% skutkuje spadkiem wyniku operacyjnego o 3%.